- يار مردان خدا باش كه در كشتي نوح
- هست خاكي كه به آبي نخرد طوفان را
-
English Translation :
Be the friend of the men of God; for, in Nuh's ark,
First Mesra Translation:
Was a little dust, that purchased not the deluge for a drop of water.
Second Mesra Translation:
شرح بيت
**- با مردان خدا يار و همدل باش زيرا در كشتي نوح ; خاكي هست كه طوفان در برابر آن به اندازه آب اندكي ارزش ندارد،آبي : آب اندكي ، چنانكه در اين بيت :شـايد كه آبي فلـكت دسـت نگيـردگرتشـنه لب از چشمه حـيوان بـدرآييمضمـون اشـاره به داستان حضرت نوح دارد كه بيشتر افراد قوم او در اثر طوفان خشم الهي از بين رفتند; و تنها تعدادي كه با او همدلي كردند و در كشتي نشستند، از آسيب طوفان مصون ماندند، با تأملي در بيت مشخص مي شود كه از مرد خدا در مصراع اول مراد نوح است كه به علت نبوت و تقرب به درگاه الهي سبب نجات ياران خود گرديد، مي گويد هنگام سختي به مردان خدا متوسل شو، هم چنانكه در كشتي نوح خاكي هست كه با توسل به مردان خدا ــ نوح ــ از غرق شدن در آب نجات يافت ،اما اينكه مراد از اين خاك چيست ، نظرهاي مختلفي ابراز شده كه بعضي را در زير مي آوريم :سودي معتقد است كه مراد از خاك به اعتبار اينكه وجود نوح از خاك ساخته شده ، خود حضرت نوح است ، كه طوفان در برابر او به اندازه يك قطره آب ارزش ندارد، و يارانش با توسل به او نجات يافتند، در بانگ جرس پرتو علوي آمده كه مقصود خواجه از خاك ، قالب آدم است ، علامه قزويني [كتاب بعضي تضمينهاي حافظ] نيز در معني اين بيت به قصه حمل جسد حضرت آدم در كشتي نوح اشاره كرده است ، خاك را عظام رميم آن حضرت دانسته كه نوح آنها را به همراه خود به كشتي برد، قزويني به تعليقات مفيد شيرازي متخلص به داور در حاشيه ديوان چاپ قدسي نيز رجوع داده است ، و در حاشيه قدسي آمده مراد از خاك جسد حضرت آدم است كه بنابر اخبار نوح آن را با خود در سفينه حمل مي كرد و نيز گفته است كه مراد از خاكي ; آن خاك است كه نوح براي تيمم با خود در كشتي مي برده است ،محمدبن محمد دارابي در لطيفه غيبي آورده و در خبر است كه به اشاره جبرئيل امين ، حضرت نوح مقداري خاك در كشتي برد و از مصاحبت نوح حق تعالي خاك را در فقدان آب جانشين آب قرار داد، از اينرو به جاي وضو و غسل تيمم جايز است ،مي توان بيت را اينگونه تعبير كرد كه خاكي كه نوح با خود به كشتي برد به بركت مصاحبت او از بلاي طوفان نجات يافت ، متبرك شد و مانند بقيه خاك روي زمين در طوفان غرق نگرديد، طوفان نوح براي او ارزش آب اندكي را هم نداشت ، **
