کودکانی که با مطالعه، پُز می دهند

ضرورت مطالعه و انتخاب کتاب خوب برای بچه ها از زبان شاعران کودک

روزجهانی کودک بهانه ای است تا گریزی داشته باشیم به حوزه کتاب کودک. اهمیت مطالعه و کتابخوانی کودکان بر همه روشن است. مطالعه در کودکی به طور قطع در رشد ذهنی و فکری کودکان تاثیر بسزایی دارد. ضرورت مطالعه و انتخاب کتاب خوب برای بچه ها را در دیدگاه چند شاعر کشورمان مرور می کنیم:

کمبود مطالعه ، مهمترین مشکل بچه ها

مصطفی رحماندوست، شاعر و نویسنده  کودک و نوجوان درباره  مهم ترین نیاز فرهنگی و اجتماعی کودک امروز که جای خالی آن در جامعه دیده می شود، می گوید: مهم ترین مشکل بچه های امروز ما کمبود مطالعه است؛ سطح مطالعه در کشور خیلی پایین است تا حدی که نمی توانیم امیدوار باشیم در آینده به دانش خارجی نیازی نداریم و تولیدکننده  دانش هستیم.

رحماندوست درباره  نقش نهادهای مختلف در ایجاد انگیزه  مطالعه در کودکان گفت: مشکل کمبود مطالعه در کشور ما مساله ای نیست که فقط یک گروه مشخص بتواند آن را حل کند. علاقه  کودک به مطالعه پیش از رفتن به مدرسه و در محیط خانواده شکل می گیرد. کشورهای پیشرفته در حال حاضر برنامه های بلندمدت هفت تا 10 ساله برای گسترش مطالعه درنظر گرفته  و در برنامه  کلان ملی، تمام نهادهای صاحب تاثیر را شریک کرده اند. رادیو و تلویزیون و سایر سازمان ها و نهادها باید در برنامه کلان ملی شرکت کنند.

وی نقش سازمان آموزش و پرورش در این حوزه را یادآور می شود: سیستم آموزش و پرورش و نقش آن در گسترش مطالعه زمانی پررنگ می شود که بداند مطالعه بیش از نمره اهمیت دارد و باید به آن توجه کرد.

به اعتقاد رحماندوست با توجه به این که هر مساله ای را در کتاب ها می توانیم بگنجانیم، از این روی پرداختن به سایر نیازهای کودکان هم در گرو افزایش میزان مطالعه است. اما به گفته  وی ابتدا باید خواننده کتاب را پیدا کرد، سپس به فکر آموزش به کودک باشیم.

ضرورت دقت در انتخاب کتاب برای بچه ها

شاهین رهنما، شاعر کودکان دقت در انتخاب کتاب برای بچه ها را ضروری می داند و توصیه می کند: خیلی از والدین دوست دارند فرزندانشان اهل کتاب و مطالعه باشند اما خودشان کتابخوان نیستند و باید در این امر تجدیدنظر کنند.

وی دقت در انتخاب کتاب را ضروری دانست و گفت: خیلی از والدین دوست دارند فرزندانشان اهل کتاب و مطالعه باشند اما خودشان کتابخوان نیستند و باید در این امر تجدید نظر کنند.

وای به کتاب نامناسب

ناصر کشاورز شاعر کودکان نیز درباره انتخاب کتاب مناسب و مضرات کتاب های نامناسب معتقد است: وای به روزی که با کتاب نامناسب ذهن کودکان با کلمات و اندیشه بد آلوده شود.

کشاورز با بیان اینکه مسمومیت غذایی شاید یک روز تا یک هفته حل شود اما وای به روزی که با کتاب نامناسب ذهن کودکان با کلمات و اندیشه بد آلوده شود، ادامه داد:این آلودگی همانند یک ویروس در ذهن کودک می نشیند و تا سالها بعد عوارض خود را در رفتار و افکار او بازتاب می دهد لذا باید مراقبت ما در انتخاب کالای فرهنگی بخصوص کتاب به مراتب بیشتر شود.

این شاعر کودکان کج شدن مسیر برخی شاعران با شعر محاوره و نیز استفاده از واژگانی که اکنون دیگر موارد مصرف ندارند در شعر کودک را از جمله آسیب ها عنوان کرد و گفت: واژگان باید ساده، سالم و درست برای کودک ارائه شود.

زهرا بدن آرا، کارشناس کتابخانه های عمومی نیز عقیده دارد: به اجبار نمی شود کودکی را به کتاب علاقه مند کرد. والدین باید ساعتی از شبانه یروز را به کتاب خواندن با کودک خود اختصاص دهند.

وی خواندن در کنار والدین به ویژه مادران را برای کودک شادی آفرین توصیف و خاطرنشان کرد: خیلی از مادران و فرزندان ایران زمین با شعرهای ناصر کشاورز بزرگ شده اند.

زنگ کتاب در مدرسه

علی باباجانی شاعر و سردبیر ماهنامه سنجاقک ها درباره علاقه مند کردن بچه ها به مطالعه می گوید:باید از خانواده ها شروع کرد. خود خانواده ها باید به مطالعه روی بیاورند تا فرزندانشان هم الگو بگیرند. اولین مدرسه و آموزشگاه، خانه است. وقتی والدین رغبتی به مطالعه نداشته باشند، کودکان هم بی رغبت تر می شوند.

در مدارس هم می توان زنگی را به مطالعه آزاد اختصاص داد و حتی نمره ها و جوایزی را برای این مهم در نظر گرفت. رسانه ملی هم با تولید فیلم و برنامه های مفید می تواند خانواده و کودکان را به مطالعه تشویق کند. ناشران هم با تولید کتابهای با کیفیت و جذاب و برگزاری مسابقات در تشویق مخاطب برای مطالعه نقش موثری داشته باشند.

نیاز به مطالعه، تبلت و موبایل مساله  روز است

رحماندوست یک راهکار جالب برای افزایش مطالعه میان بچه ها دارد. وی می گوید: معتقدم امروزه استفاده کردن کودکان از تبلت به یک پُز اجتماعی تبدیل شده است. همان گونه که رفتن به یک مدرسه خاص پُز اجتماعی است. اگر مطالعه هم به یک پُز اجتماعی تبدیل شود، تبلت هم می تواند در خدمت مطالعه قرار بگیرد.

شاعر پیشکسوت کشورمان اظهار می دارد: بسیاری از کشورهای پیشرفته در پی جایگزین کردن مطالعه کاغذی با دیجیتال هستند. هرچند اکنون تبلت و وسایل تکنولوژی، یک وسیله بازی برای کودکان هستند، اما اگر مطالعه به یک پُز اجتماعی تبدیل شود و سطح فرهنگ خانواده ها در زمینه اهمیت مطالعه بالا رود، تبلت هم می تواند به عنوان ابزاری در اختیار مطالعه قرار گیرد.

منابع:
ایبنا
ایسنا
مهرو ماه